Chắc hẳn chúng ta ai cũng biết trong đầu tư tài chính thì tỷ suất sinh lời càng cao thì lợi nhuận của chúng ta càng lớn. Vậy tỷ suất sinh lời kỳ vọng của cổ phiếu là gì và làm thế nào để chúng ta có thể tính chính xác được tỷ suất sinh lời kỳ vọng này.
Tỷ suất sinh lời kỳ vọng của cổ phiếu
Tỷ suất sinh lời kỳ vọng của cổ phiếu là phần trăm tỷ lệ lợi nhuận mà chúng ta thu được trên tổng số vốn mà chúng ta bỏ ra trong quá trình đầu tư. Tỷ suất sinh lời lúc này càng lớn thì lợi nhuận chúng ta thu được càng cao.
Thực tế trong quá trình đầu tư chứng khoán thì chúng ta sẽ rất khó có thể chắc chắn hoặc tìm ra được mức tăng trưởng dự kiến của bất kỳ mã cổ phiếu nào trên sàn chứng khoán, đến cả những nhà đầu tư, hay các chuyên gia nghiên cứu phân tích hàng đầu cũng chỉ dám đưa ra dự đoán tương đối về chỉ số sinh lời kỳ vọng này. Nếu là một chuyên gia hay nhà đầu tư chứng khoán kỳ cựu thì chúng ta sẽ biết rằng với việc áp dụng các công thức cũng như việc phân tích lịch sử biến động giá của cổ phiếu trong quá khứ và xu hướng hiện tại của thị trường chúng ta cũng có thể đưa ra giá trị tỷ suất sinh lời tương đối.
Việc xác định được tỷ suất sinh lời của một mã cổ phiếu là việc làm không thể thiếu trong bước lựa chọn mã cổ phiếu tốt nhất trong cả quá trình đầu tư cổ phiếu của chúng ta. Bới trên thị trường thì sẽ có mã cổ phiếu tăng trưởng cũng có mã cổ phiếu suy giảm giá trị trong tương lai, hơn thế trong những mã cổ phiếu có thể tăng trưởng thì lại có mã tăng trưởng mạnh và có những mã tăng trưởng lẹt đẹt. Chính vì vậy việc xác định được tỷ suất sinh lời của một mã cổ phiếu sẽ giúp chúng ta dự đoán được đâu mới là mã cổ phiếu sẽ đạt được mức lợi nhuận trong tương lai phù hợp với kỳ vọng đầu tư riêng của mỗi người.
Cách tính tỷ suất sinh lời kỳ vọng của một mã cổ phiếu
Tỷ suất sinh lời kỳ vọng của một mã cổ phiếu chính là phần trăm tỷ lệ lợi nhuận mà chúng ta thu được so với số vốn ban đầu mà chúng ta bỏ ra trong quá trình đầu tư cổ phiếu. Nên chắc chắn rằng để tính được tỷ suất sinh lời kỳ vọng chúng ta sẽ lấy tổng của các phép nhân các kết quả mà mã cổ phiếu đó có thể xảy ra với xác suất xảy ra tướng ứng của chúng. Kết quả cuối cùng của phép tính tổng này chính là giá trị kỳ vọng (EV) của số tiền mà chúng ta đã bỏ ra đầu tư để mua mã cổ phiếu đó có xem xét lợi nhuận. Cụ thể công thức tính tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng của cổ phiếu như sau:
Tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng (ER) = R 1 P 1 + R 2 P 2 + R 3 P 3 +… .. + R n P n
Trong công thức trên thì:
- R chính là một trường hợp tỷ suất lợi nhuận mà chúng ta kỳ vọng rằng mã cổ phiếu có thể đạt được trong tương lai.
- P là xác suất có thể xảy ra của trường hợp tỷ suất lợi nhuận mà chúng ta kỳ vọng rằng mã cổ phiếu có thể đạt được trong tương lai tương ứng. Tổng của tất cả các giá trị P sẽ bằng 100%
- n là số trường hợp của tỷ suất lợi nhuận mà mã cổ phiếu đang xét có thể xảy ra.
Một điều chúng ta cần lưu ý mỗi khi sử dụng công thức tính tỷ suất sinh lời kỳ vọng của một mã cổ phiếu ở trên trong quá trình đầu tư cổ phiếu là kết quả của công thức tính tỷ suất sinh lời kỳ vọng của một mã cổ phiếu này sẽ có thể là bất kỳ giá trị nào nằm trong khoảng lợi nhuận mà chúng ta đã dự đoán ban đầu. Kết quả này chỉ là sự ước tính một cách tương đối giá trị của mã cổ phiếu sẽ đạt được trong tương lai. Chính vì vậy trước khi quyết định đầu tư vào một mã cổ phiếu cổ phiếu nào đó, chúng ta cũng nên cân nhắc kỹ lưỡng, xem xét hết tới các trường hợp rủi ro có thể xảy ra trong quá trình đầu tư sau này.
Ví dụ: Anh A đầu tư đang tìm hiểu và có thể sẽ đầu tư 100 triệu vào mã cổ phiếu X đang có triển vọng tăng trưởng trong tương lai là rất lớn. Sau khi xem bảng đồ thị giá của mã cổ phiếu X này trong quá khứ kết hợp với các phương pháp phân tích kỹ thuật đã biết thì anh dự đoán rằng trong tương lai mãi cổ phiếu X này sẽ có thể đạt được tỷ suất lợi nhuận ở mức 10% và 20% trong khoảng một năm sau đó. Và tỷ lệ trường hợp mã cổ phiếu này có thể đạt được tỷ suất lợi nhuận 10% là 70% còn tỷ lệ trường hợp mã cổ phiếu này có thể đạt được tỷ suất lợi nhuận 20% là 60%. Áp dụng công thức trên ta tính được ER= 13%.
Ý nghĩa tỷ suất sinh lời của cổ phiếu
Trên thực tế thì tỷ suất sinh lời sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến các hoạt động của một mã cổ phiếu cụ thể. Bới bên cạnh các yếu tố chính khác của một mã cổ phiếu như giá trị, xu hướng, quy mô, thị trường thì tỷ suất sinh lời của cổ phiếu chính là chỉ số để các nhà đầu tư quyết định có nên bỏ tiền ra để đổi lấy khoản lợi nhuận đó trong suốt quá trình đầu tư của mình hay không. Bên cạnh đó tỷ suất sinh lời của cổ phiếu cũng sẽ giúp nhà đầu tư xác định được đâu là thời điểm mà cổ phiếu đã đạt được mức sinh lời kỳ vọng để rút vốn và thu về khoản lợi nhuận đó.
Có thể khẳng định rằng mức chênh lệch trung bình của tỷ suất sinh lời của một mã cổ phiếu sẽ dựa theo lợi nhuận hoạt động hay còn viết tắt là OP. Nếu trong quá trình đầu tư mà mức chênh lệch này của một mã cổ phiếu có khả năng tăng thì nhà đầu tư sẽ nên bán đi cổ phiếu có tỷ suất sinh lời thấp hơn và mua và những mã cổ phiếu có tỷ suất sinh lời cao hơn, mục đích là để tối đa hoá lợi nhuận. Việc khó nhất mà nhà đầu tư cần làm chính là xác định đúng được tỷ suất sinh lời kỳ vọng của mã cổ phiếu đang quan tâm. Khi đã xác định đúng thì việc tối đa hoá lợi nhuận đầu tư sẽ không còn là khó khăn.
Tuy nhiên trên thực tế, như đã nói ở trên trong quá trình đầu tư thì kết quả của phép tính tỷ suất sinh lời của cổ phiếu sẽ vẫn có sự biến động không hề nhỏ. Vì vậy chúng ta nên tính toán chính xác, cẩn trọng trong việc các định tỷ suất lợi nhuận mà chúng ta kỳ vọng rằng mã cổ phiếu có thể đạt được trong tương lai đặc biệt với một số những mã cổ phiếu của các công ty có lợi nhuận hoạt động không minh bạch.
Kết luận
Bài viết trên đây đã cho chúng ta hiểu rõ hơn về thuật ngữ tỷ suất sinh lời kỳ vọng của cổ phiếu, cũng như giúp chúng ta biết được những công thức chính xác nhất để có thể tự mình tính toán được tỷ suất sinh lời kỳ vọng trước khi đầu tư một mã cổ phiếu nào đó. Hi vọng qua bài viết này chúng ta cũng sẽ lựa chọn được cho mình những danh mục đầu tư hiệu quả, phù hợp nhất với kỳ vọng mà chúng ta đề ra trong quá trình đầu tư.