Cổ phiếu và cổ phần là hai khái niệm khá quen thuộc trên thị trường chứng khoán. Thế nhưng, đối với các nhà đầu tư chưa có kinh nghiệm lại rất dễ nhầm lẫn. Vậy làm thế nào để phân biệt cổ phần và cổ phiếu? Qua bài viết dưới đây chúng tôi sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết về hai khái niệm này cũng như cách phân biệt dễ dàng và chính xác nhất.
Tìm hiểu khái niệm cổ phiếu và cổ phần
Để phân biệt rõ giữa cổ phiếu và cổ phần bạn cần tìm hiểu về hai khái niệm này một cách chuẩn xác nhất.
Cổ phần là phần vốn mà các cổ đông nhận được chia từ nguồn vốn điều lệ của công ty. Đây là phần vốn nhỏ nhất mà các cổ đông nhận được. Tùy vào từng cổ phần sở hữu mà cổ đông có thể mua hoặc bán để thu về lợi nhuận cho mình.
Cổ phiếu là một loại chứng khoán mà công ty phát hành để các nhà đầu tư mua lại với số vốn của mình. Cổ phiếu mà nhà đầu tư sở hữu có thể dưới dạng bút toán hoặc một sản phẩm chứng chỉ của công ty đó.
Qua hai khái niệm trên có thể thấy, cổ phiếu và cổ phần luôn đi đôi với nhau và có mối quan hệ mật thiết. Cổ phiếu thể hiện cho cổ phần và cổ phần lại là một nội dung quan trong của cổ phiếu.
Chính vì vậy, trên thị trường chứng khoán bạn luôn thấy hai khái niệm này đi kèm với nhau. Tương trợ lẫn nhau, thậm chí có mối tương quan rất rõ ràng, cụ thể.
Phân loại cổ phiếu và cổ phần
Về phân loại, cổ phiếu và cổ phần đều có điểm chung đó là chia ra thành hai loại gồm: Phổ thông và ưu đãi. Tuy nhiên, mỗi loại sẽ có đặc điểm riêng của nó.
Phân loại cổ phiếu
Khi phân loại cổ phiếu, trên sàn chứng khoán có hai loại phổ biến đó là phổ thông và ưu đãi.
Cổ phiếu phổ thông
Đây là cổ phiếu thịnh hành nhất hiện nay trên sàn chứng khoán. Bởi nó mang đến cho cổ đông những lợi ích nhất định về quyền hưởng cổ tức, quyền mua cổ phiếu và quyền biểu quyết.
- Quyền hưởng cổ tức: Các cổ đông được quyền nhận cổ tức khi công ty chi trả theo định kỳ hằng năm. Trong đó, tùy vào từng công ty để chi trả tiền mặt, cổ phiếu hay các sản phẩm có giá trị tương đương.
- Các cổ đông sẽ được ưu tiên mua cổ phiếu mới ngay khi công ty phát hành ra thị trường. Số lượng cổ phiếu bạn nắm giữ bao nhiêu thì cổ phiếu mới được mua tỷ lệ theo số đó. Đồng thời, việc mua cổ phiếu này còn giúp họ tăng quyền biểu quyết trong công ty.
- Quyền bỏ phiếu: Khi nắm giữ cổ phiếu của công ty, các cổ đông được quyền bỏ phiếu để ứng cử và đề cử vào vị trí của ban lãnh đạo. Mặt khác, họ được phép ủy quyền cho người khác nếu không tham gia được vì một lý do chính đáng.
Cổ phiếu ưu đãi
Đây là loại cổ phiếu được ưu tiên hơn so với các cổ phiếu thường mà cổ đông đang giữ trong công ty. Trường hợp công ty không có thay đổi hay biến động gì thì cổ tức ưu đãi cũng được giữ nguyên. Tuy nhiên, một điều thiệt thòi hơn cho các nhà đầu tư là không được thực hiện quyền và nghĩa vụ của một cổ đông như: Bỏ phiếu, biểu quyết hay ký kết hợp đồng,…
Phân loại cổ phần
Tương tự cổ phiếu, cổ phần cũng gồm hai loại.
Cổ phần phổ thông
Khác với cổ phiếu, cổ phần phổ thông sẽ được chia cho cổ đông dựa vào vốn điều lệ của công ty. Họ có quyền chuyển nhượng hoặc biểu quyết trong các cuộc họp cổ đông của công ty.
Mặt khác, những người sở hữu cổ phần cổ đông sẽ được hưởng cổ tức. Mức độ chi trả phụ thuộc vào tỷ lệ cổ phiếu mà họ nắm giữ. Đồng thời, cổ đông được phép chuyển nhượng hay thực hiện các giao dịch mua bán cổ phiếu trên sàn chứng khoán. Nhưng điều này chỉ được thực hiện khi công ty đó phát hành cổ phiếu ra thị trường.
Mặc dù loại cổ phần này giúp nhà đầu tư kiếm thêm lợi nhuận nhưng phải tuân thủ một số quy định về quyền và nghĩa vụ với công ty hiện hành.
Cổ phần ưu đãi
Cổ phần ưu đãi mang đến nhiều lợi ích hơn nhưng các cổ đông sẽ bị cắt giảm bớt một số quyền lợi nhất định. Hiện tại cổ phần ưu đãi gồm có 3 loại chính gồm:
- Quyền biểu quyết: Tuy quyền biểu quyết lớn hơn nhưng chỉ có người sáng lập và những người mà chính phủ ủy quyền mới được biểu quyết.
- Cổ phần ưu đãi cổ tức: Các cổ đông nắm giữ cổ phần này sẽ được chi trả cổ tức cao hơn và phải theo quy định chung của sở giao dịch chứng khoán.
- Cổ phần ưu đãi hoàn lại: Công ty sẽ hoàn lại toàn bộ vốn mà cổ đông góp vào, họ có quyền sở hữu như cổ phần phổ thông và ưu đãi cổ tức.
Phân biệt sự khác nhau giữa cổ phiếu và cổ phần
Mặc dù cổ phiếu và cổ phần có mối tương quan chặt chẽ với nhau. Nhưng nó đều có những điểm giống và khác nhau riêng biệt. Cụ thể chi tiết dưới đây.
Về bản chất
Giá trị cổ phần được thể hiện bằng cổ phiếu. Ngược lại, cổ phiếu lại là chứng chỉ để xác nhận quyền sở hữu của cổ phần.
Về mệnh giá
Đối với cổ phần sẽ không có mệnh giá cố định mà do các công ty đưa ra dựa theo quy định của pháp luật. Nhưng phải đảm bảo mức giá không được thấp hơn giá trị cổ phần tại thời điểm hiện tại. Trên thực tế, mệnh giá của mỗi cổ phần phải được ghi trên từng cổ phiếu. Mức giá tối thiểu cho mỗi cổ phần là 1 đồng.
Mệnh giá của cổ phiếu được quy định theo luật chứng khoán ít nhất là 10.000 đồng/cổ phiếu. Điều này dễ dàng thấy được giữa cổ phiếu và cổ phần có mức giá chênh nhau 10:1. Có nghĩa là nếu như một cổ phần có giá trị 1.000 đồng thì số cổ phiếu của công ty sở hữu 10 cổ phần.
Giá trị pháp lý của cổ phiếu và cổ phần
Giá trị pháp lý của cổ phần là dựa trên việc góp vốn của các cổ đông trong công ty. Đồng thời, dựa vào đây để chứng minh quyền và nghĩa vụ của mỗi cổ đông trong các công ty cổ phần. Tùy vào từng công ty để chia ra các loại cổ phần khác nhau, mỗi loại cũng có đặc điểm riêng của nó. Cổ phần còn là minh chứng để thể hiện số cổ đông có trong một công ty.
Giá trị pháp lý của cổ phiếu có khác hơn một chút so với cổ phần. Nếu như cổ phần được thể hiện bằng cổ phiếu thì đây lại là điều căn cứ thể hiện việc sở hữu cổ phần của công ty đó. Cổ phiếu này chỉ có hiệu lực khi phát hành lên sàn chứng khoán.
Về đặc điểm của cổ phiếu và cổ phần
Trước tiên, xét về đặc điểm của cổ phiếu gồm những điểm nổi bật sau:
- Cổ phiếu không quy định về vốn hóa và kỳ hạn.
- Tỷ lệ chi trả cổ tức không quy định cụ thể mà dựa vào quá trình hoạt động của công ty. Công ty phát triển càng lớn thì cổ tức nhận được càng cao.
- Khi công ty làm ăn thua lỗ thì cổ đông sẽ được nhận mức tài sản còn lại sau cùng.
- Giá cổ phiếu thay đổi liên tục khi thị trường biến động.
- Có tính thanh khoản cao và tính lưu thông lớn.
Tiếp đến là đặc điểm của cổ phần gồm:
- Cổ phần được chia theo vốn điều lệ của công ty nên đây là vốn thấp nhất nên không thể chia nhỏ.
- Người sở hữu cổ phần có thể chuyển nhượng lại cho các cổ đông khác một cách dễ dàng.
Tổng kết
Qua bài viết trên có thể thấy, cổ phiếu thể hiện cho cổ phần hay nói cách khác, cổ phiếu là căn cứ để mọi người biết được vị trí nắm giữ cổ phần của mỗi cổ đông trong công ty. Chính vì vậy, cổ phiếu và cổ phần có mối quan hệ chặt chẽ cả về nội dung lẫn hình thức.
Mong rằng, những thông tin mà chúng tôi đã cập nhật trên sẽ giúp bạn phân biệt được cổ phần và cổ phiếu một cách chính xác nhất. Để từ đó có thể đầu tư hiệu quả bằng số vốn của mình.