Khi nền kinh tế phát triển thì mọi mối quan hệ trong xã hội bao gồm cả hàng hóa, con người, các doanh nghiệp,… đều được tiền tệ hóa. Tiền tệ có thể xử lý mọi mối ràng buộc được phát sinh trong xã hội trong nước và nước ngoài. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những nội dung về tiền tệ trong xã hội, những chức năng của tiền trong đời sống xã hội và qua đó hiểu được bản chất của tiền trong xã hội này là gì.
1. Hiểu về tiền tệ
Tiền tệ là một công cụ được dùng để thực hiện các giao dịch trao đổi, mua bán, thanh toán các hàng hóa và dịch vụ giữa các mối quan hệ trong xã hội hoặc trong quốc gia nhất định. Và tiền được tạo ra bởi một ngân hàng trung ương của một quốc gia.
Thực chất, tiền tệ nó không có giá trị vì nó chỉ là một từ giấy, nhưng nó sẽ có được giá trị trong trường hợp có người chấp nhận khả năng thanh toán của chúng.
Lịch sử phát triển của tiền tệ thời trước là lấy hàng hóa đổi hàng hóa. Khi người xưa thực hiện giao dịch hàng đổi hàng như vậy sẽ làm chênh lệnh những giá trị của chúng, đôi khi không xác định được giá trị thực của chúng theo thời gian. Vì với những hàng hóa hiện nay còn bị lên giá bởi giá trị của chúng mang lại.
Ví dụ như hàng hóa là vàng, hiện nay vàng rất có giá trị và giá của nó có thể thay đổi liên tục. Ngoài vàng thì tiền tệ là một hàng hóa đặc biệt gắn liền với sự phát triển của nhân loại.
Thời xưa, những hàng hóa được xem là vật để trao đổi như kim loại, vỏ sò, trâu, bò, gạo,… những thứ được xem là có giá trị. Đồng tiền hiện nay được pháp luật quy định và được ngân hàng nhà nước phát hành để làm vật trao đổi hàng hóa và các dịch vụ trong các hoạt động mua bán của nền kinh tế.
2. Các loại tiền tệ
Tiền có 3 dạng chính là tiền hàng hóa, tiền pháp định và tiền ủy thác.
- Tiền hàng hóa là hàng hóa có giá trị và tự nó được cấu thành tiền tệ, xuất phát từ những hàng hóa mà nó tạo ra.
- Tiền fiat là tiền có thể chuyển đổi thành những hàng hóa có giá trị như vàng và sẽ không được bắt nguồn từ bất kỳ giá trị nội tại nào. Nó được quy định theo những quy định của chính phủ.
- Tiền ủy thác ví dụ như tiền gửi không kỳ hạn của ngân hàng, được ngân hàng chấp nhận ủy thác khi phát hành.
Hầu hết những tiền tệ được thực hiện trao đổi là dựa vào tiền fiat và trong lịch sử thì tiền fiat được thực hiện giao dịch như vàng và bạc.
Trên thị trường kinh tế có tiền giấy và tiền xu nhưng tiền xu hiện nay đã không được dùng tại Việt Nam. Tiền giấy và tiền polime được sử dụng và ưu hành trên thị trường hiện nay. Ngoài ra, thị trường còn có loại tiền ảo, các nhà giao dịch sẽ thực hiện giao dịch trên thị trường cryptocurrency.
Giao dịch tiền ảo được thực hiện online và bằng điện tử, tiền ảo không có tồn tại trên thực tế.
3. Chức năng của tiền
Tiền đóng vai trò quan trọng được thực hiện trong việc trao đổi các loại hàng hóa hoặc dịch vụ khác nhau trên thị trường, nó là phương tiện lưu thông xuyên quốc gia. Hãy cùng tìm hiểu các chức năng của tiền tệ ngay sau đây.
3.1 Tiền là phương tiện trao đổi
Khi giao dịch hàng hóa thì tiền được ví như là trung gian để trao đổi hàng hóa và các dịch vụ. Khi tiền xuất hiện thì hệ thống trao đổi hàng đổi hàng như của ngày xưa sẽ rất khó để thực hiện.
Tiền xuất hiện sẽ làm thay đổi nhanh chóng hình thức mua hàng, tiết kiệm được thời gian khi thực hiện giao dịch, và chúng khắc phục được những hạn chế khi giao dịch bằng hình thức hàng đổi hàng như ngày trước.
Khi làm phương tiện trao đổi, tiền có thể được sử dụng hiệu quả và thỏa mãn được những mong muốn cũng như những nhu cầu của mọi đối tượng.
Khi giao dịch bằng tiền thì sẽ được chuyên môn hóa hơn. Ví dụ khi sản xuất thì nhà giao dịch sẽ sản xuất ra các hàng hóa, họ sẽ bán và lấy tiền để thực hiện đáp ứng những nhu cầu khác theo mong muốn của họ.
3.2 Tiền là thước đo giá trị
Theo cách thực hiện trao đổi hàng đổi hàng thì mọi người khi trao đổi sẽ rất khó xác định được một giá trị thực sự của một vật. Ngày xưa, ông bà ta thường đổi 1 con bò lấy một trăm tạ lúa chẳng hạn. Nó không thực sự xác định được những giá trị thực của 2 hàng hóa trên.
Do đó, tiền tệ ra đời để đáp ứng được những nhược điểm mà hệ thống hàng đổi hàng sẽ cung cấp. Thước đo giá trị là chức năng của tiền.
Tiền tệ là thước đo của mọi thứ, khi được chấp nhận thì mọi hàng hóa đều được định giá bằng tiền. Vì vậy khi thị trường hoạt động thì mọi mức giá được thực hiện và mọi người cũng có thể so sánh được những mức giá khác nhau của hàng hóa đó.
3.3 Kho lưu trữ giá trị
Hàng hóa có thể cất trữ nhưng số lượng nhỏ và không thể cất trữ trong một thời gian dài, ví dụ như khi một người có quá nhiều than, không thể cất trữ chúng vì cũng không thể chứa trong một không gian vì rất nguy hiểm và rủi ro đồng thời không thể tiết kiệm được trong tương lai.
Vì vậy, tiền được hình thành và khắc phục được những hạn chế của hàng hóa. Chức năng của tiền được thể hiện là có thể cất trữ trong thời gian dài và có thể được sử dụng cho những khoản thanh toán khác trong tương lai.
Khi mọi người trao đổi và được sử dụng tiền thì mọi người ngoài việc sử dụng trong lưu thông, họ có thể tiết kiệm và sử dụng khi nó có giá trị chi tiêu trong tương lai nếu như không có lạm phát hoặc giảm phát xảy ra trong nền kinh tế.
Chức năng của tiền là lưu trữ giá trị khi nó được hoạt động ổn định và khi mọi người nắm giữ tiền, họ cảm thấy tiền không có giá trị thì họ sẽ chi cho những khoản khác hoặc dùng làm đầu tư để có thêm được nhiều hơn.
Tuy nhiên, trong thời gian ngắn hạn thì tiền có chức năng giúp mọi người thực hiện sinh hoạt ổn định và được thực hiện một cách tốt nhất.
3.4 Cơ sở của tín dụng
Tiền được sử dụng và tạo điều kiện xảy ra các khoản vay, người đi vay vay được tiền và sử dụng để đáp ứng được mong muốn của mình. Và họ có thể sử dụng những khoản tiền đó để thực hiện các mục đích đầu tư khác để có được khoản thu nhập phục vụ đời sống của họ.
3.5 Đơn vị thanh toán
Tiền được sử dụng để làm đơn vị đo lường, thanh toán những giao dịch tài chính và để đo lường được những giao dịch của chúng. Giá trị tiền của hàng hóa và dịch vụ có trong một nền kinh tế được gọi là tổng sản phẩm quốc dân. Chức năng của tiền là một đơn vị thanh toán trong lưu thông hàng hóa.
3.6 Có thể thực hiện trong việc trả sau
Cũng như là phương tiện thanh toán, tiền được sử dụng để thanh toán trong một khoảng thời gian dài, người mua có thể thực hiện thuê hoặc mướn bằng việc cọc một khoản tiền nhỏ sau đó thực hiện thanh toán sau khi hoàn thành, hoặc thực hiện việc thanh toán theo từng đợt.
4. Lời kết
Tiền tệ được hình thành để giúp con người thực hiện được mục đích trao đổi trong kinh tế. Với những kiến thức trong nội dung trên, chắc bạn hiểu được chức năng của tiền là gì, chức năng quan trọng nhất của tiền tệ là phương tiện trao đổi. Hy vọng bạn có được những kiến thức bổ ích, hiểu được chức năng của tiền.