Thị trường đầu tư phái sinh tại Việt Nam bắt đầu hoạt động năm 2017, chỉ được vài năm hoạt động gần đây nhưng đây là thị trường tiềm năng và ngày càng được phát triển, tăng trưởng mạnh mẽ. Bài viết này giúp bạn hiểu rõ hơn về thị trường chứng khoán phái sinh và nắm được thực trạng thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam hiện nay. Hãy theo dõi bài viết để có những kiến thức hay nhé!
1. Hiểu về chứng khoán phái sinh Việt Nam
Sự xuất hiện của thị trường đầu tư phái sinh không chỉ giúp thị trường chứng khoán trong nước phát triển, cải thiện tình hình tài chính trong nước mà còn đáp ứng được các nhu cầu khác nhau của nhà đầu tư để có thể đem lại được nhiều lợi nhuận và có hiệu quả nhất.
Mặc dù chỉ mới hoạt động trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong vài năm gần đây nhưng chứng khoán phái sinh đã thu hút nhiều trader quan tâm và ngày càng được phát triển
Ở Việt Nam, thị trường phái sinh được chia làm 2 loại đó là loại thị trường phái sinh tập trung và phái sinh không tập trung.
Thị trường đầu tư phái sinh tập trung được xem là những hoạt động trao đổi mua bán được thực hiện tại một địa điểm nhất định thông thường là các sàn giao dịch đầu tư chứng khoán.
Thị trường đầu tư phái sinh không tập trung là nơi nhà đầu tư có thể thực hiện giao dịch tại bất cứ nơi nào nhưng không được thực hiện trên sàn chứng khoán vì không đủ điều kiện niêm yết.
2. Chức năng của thị trường giao dịch phái sinh
Khi đầu tư vào các sản phẩm phái sinh, những giao dịch này góp phần giúp thị trường tài chính của Việt Nam được phát triển mạnh mẽ hơn. Và tạo được sự thu hút nhiều nhà giao dịch khác tham gia đầu tư và làm tăng sức hấp dẫn hơn của chứng khoán phái sinh này với các nhà giao dịch khác nhau.
Những chức năng chính của chứng khoán phái sinh được nêu:
- Giúp các nhà giao dịch thực hiện đầu tư hiệu quả hơn và không phải gặp khó khăn khi thực hiện các giao dịch bằng tiền mặt. Giúp các công ty, doanh nghiệp có nhiều khả năng để thực hiện việc huy động được các nguồn vốn và tận dụng nguồn vốn để mở rộng nguồn lực, phát triển kinh doanh của công ty.
- Khi chứng khoán phái sinh xuất hiện, thu hút ngày càng nhiều nhà giao dịch tham gia thì sẽ làm tăng được tính thanh khoản của thị trường.
- Đây được xem là một công cụ hữu hiệu giúp các nhà đầu tư có thể quản lý tài sản và đề phòng được những tổn thất và rủi ro khi có những biến động lớn về giá của các sản phẩm đầu tư.
3. Những sản phẩm chính của chứng khoán phái sinh
Nhà giao dịch có thể lựa chọn một trong 4 sản phẩm sau để thực hiện việc đầu tư của mình tại thị trường này đó là hợp đồng kỳ hạn, quyền chọn, hợp đồng tương lai và cuối cùng là hợp đồng phái sinh hoán đổi.
Hợp đồng phái sinh kỳ hạn là được hiểu là những giao dịch được thực hiện thỏa thuận qua lại giữa các bên tham gia đã được xác định về thời gian và mức giá của những tài sản được giao dịch vào một ngày cụ thể trong tương lai tại thời điểm hiện tại.
Hợp đồng phái sinh quyền chọn cũng thực hiện giao dịch mua bán trong tương lai và có thời gian xác định, nhưng người sở hữu hợp đồng phái sinh này sẽ không có nghĩa vụ thực hiện những hành động mua bán loại tài sản này.
Hợp đồng phái sinh hoán đổi cũng được phát sinh trong tương lai nhưng trong loại hợp đồng này, nhà giao dịch sẽ thấy được những quy định về thời điểm đáo hạn và biết được lãi suất cũng như các tính cụ thể.
Với loại hợp đồng phái sinh tương lai thì đây là sản phẩm về đầu tư chứng khoán được niêm yết đầu tiên so với những loại chứng khoán khác và nó được thể hiện trên các chỉ số VN30, HNX30 và cả trên các trái phiếu của chính phủ.
Khi nhà đầu tư thực hiện những sản phẩm chứng khoán này cũng rất đơn giản và nó cũng không khác nhiều so với những gì nhà đầu tư thực hiện với những cổ phiếu trên sàn chứng khoán cơ sở.
4. Thực trạng thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam hiện nay
So với thời gian bắt đầu hoạt động kể từ năm 2017 thì chứng khoán phái sinh Việt Nam vẫn hoạt động còn ít hơn và còn mới hơn so với những nước khác trên toàn thế giới.
Được bắt đầu vào năm 2017, và sản phẩm đầu tiên của thị trường phái sinh đó là hợp đồng tương lai. Khi bắt đầu phiên giao dịch đầu thì đã có gần 500 hợp đồng được thực hiện giao dịch. So với thì trường chứng khoán cơ sở thì chứng khoán phái sinh sau hơn 17 năm hoạt động thì chứng khoán phái sinh mới bắt đầu hình thành và ra mắt trên thị trường tài chính Việt Nam.
Sau đó 1 năm thì khối lượng về các giao dịch chứng khoán phái sinh được nhà đầu tư thực hiện tăng gấp 7 lần kể từ thời điểm ban đầu.
Hiện nay, tình hình giao dịch chứng khoán phái sinh đã có tính thanh khoản khá cao và đã có sự tăng trưởng ổn định. Kể cả trong thời kỳ nước ta diễn ra dịch bệnh Covid-19 thì vẫn có sự tăng trưởng nhất định.
Sau khoảng hơn 4 năm hoạt động thì thị trường phái sinh cũng có những thuận lợi, thu hút khá nhiều nhà đầu tư và với vai trò quan trong của mình có thể làm công cụ giúp nhà đầu tư có thể đề phòng được các rủi ro khi thực hiện đầu tư góp vốn trên thị trường tài chính này.
Vào năm 2020 thì thị trường đầu tư phái sinh tại Việt Nam đã thu hút được hơn 160 nghìn hợp đồng trên phiên và trong một ngày là ngày 29/7 đã lập được kỷ lục với tổng hợp đồng lên đến hơn 350 nghìn hợp đồng giao dịch phái sinh.
Đến năm 2021 thì chứng khoán phái sinh cũng luôn tăng trưởng ổn định và vào ngày 12/7 thì đã nhận được một số lượng giao dịch lớn lên đến 400 nghìn hợp đồng trên phiên, tạo nên một kỷ lục về số lượng hợp đồng giao dịch phái sinh mới.
Và trong tương lai, thì chứng khoán phái sinh được nhiều chuyên gia nhận định là có vai trò to lớn trong việc quản lý và phòng ngừa những thiệt hại , rủi ro về tài sản.
Mặc dù vậy, chứng khoán phái sinh Việt Nam vẫn còn những hạn chế và cần khắc phục tình trạng này.
Ví dụ như nhiều nhà đầu tư cá nhân không được phép giao dịch các hợp đồng tương lai vì chỉ đáp ứng cho những nhà đầu tư là các tổ chức, doanh nghiệp, vì vậy sẽ gây nên tình trạng giảm tính thanh khoản trên thị trường.
Nhiều sản phẩm đầu tư cần yêu cầu cao về pháp lý, gây khó khăn cho nhà đầu tư và đôi khi những pháp lý này còn chưa được hoàn thiện xong.
Hiện tại thì nhiều nhà đầu tư vẫn quan tâm nhiều hơn đến thị trường đầu tư cổ phiếu, trái phiếu, còn thị trường này vẫn chưa được phổ biến rộng như 2 thị trường đầu tư trên.
5. Lời kết
Với những thông tin về thị trường đầu tư chứng khoán phái sinh được bài viết trên chia sẻ chắc bạn cũng đã nắm được chứng khoán phái sinh là gì, những gì diễn ra trên thị trường này và biết được thực trạng thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam hiện nay đang diễn ra. Mặc dù là thị trường mới nhưng đâu được xem là nơi đầu tư có nhiều tiềm năng và mang một vai trò quan trọng đối với các nhà đầu tư trên thị trường giúp họ bảo toàn được tài sản của mình.